Gregory Crewdson

Gjatë tre dekadave të fundit, Gregory Crewdson ka mishëruar një portret të Amerikës së Mesme, atë Amerikë të periferisë me gardhe të drunjta që sodit me sy të stërhapur shkëlqimet e një ëndrre të venitur, e cila prej kohësh është e zbehur dhe e fishkur. Fotot e tij kinematografike kanë bashkuar ngadalë fragmentet e një bote muzgu.

Vepra e tij gërsheton në mënyrë mahnitëse një dimension autobiografik me portretin e një Amerike pa lavdi, si mjedisi i një njerëzimi të gëlltitur nga ankthi i heshtur, ndërsa mbetet i zhytur në dëshpërim dhe zemërim. Dritat e zbehta dhe rrugët e shkreta janë trope të përsëritura në veprat e tij, të cilat përgatiten si skena filmike për të prodhuar foto që mbeten çuditërisht imazhe nga filma që nuk ekzistojnë.

Kjo ekspozitë bashkon vepra nga tre seritë e krijuara midis viteve 2012 dhe 2022. Të parashikuara si një trilogji, ato paraqesin një pasqyrë unike në një dekadë krijimtarie dhe zbulojnë dy boshtet qendrore – intime dhe politike – të universit që e ka paraqitur Gregory Crewdson si një nga figurat kryesore të fotografisë. Katedralja e Pishave (Cathedral of the Pines) dhe Eklipsi i Tenjave (An Eclipse of Moths) shënojnë një fazë kryesore për shkak të intimitetit me të cilin ato vibrojnë, të kristalizuara nga vendet ku u realizuan imazhet, të cilat janë thellësisht të lidhura me jetën e Gregory Crewdson, të partneres së tij romantike e krijuese Juliane Hiam dhe të fëmijëve të tyre. Kjo trilogji, e përmbyllur në mënyrë mbresëlënëse nga Eveningside (Buzëmbrëmje), zbulon artikulimet kryesore të artit të Gregory Crewdson, në një lëkundje të hollë e të lehtë midis poetikës dhe politikës, midis ndjeshmërisë tokësore të një njeriu dhe mbërthimit të mprehtë nga ana e tij të zhurmës së dallgëve, zhurmë e cila tingëllon kundër një bote të mbërthyer nga brutaliteti i ngadalshëm.

Pas ekspozitave të paraqitura në Gallerie d’Italia/Intesa Sanpaolo (Torino, Itali, 2022), në Rencontres Photographiques d’Arles (Arles, Francë, 2023) dhe në Qendrën e Fotografisë VB (Kuopio, Finlandë, 2024), Muzeu Kombëtar i Fotografisë Marubi paraqet punën e këtij fotografi të njohur ndërkombëtarisht.

Jean-Charles Vergne
Kurator i ekspozitës shëtitëse evropiane